Ervaringsverhaal Bibliotheek Midden-Brabant aan de slag met Governance Code Cultuur

Bij de Bibliotheek Midden-Brabant zijn ze voortvarend aan de slag gegaan met de Governance Code Cultuur 2019. Directeur-bestuurder Herman Horst en toezichthouder Rinske Stelwagen organiseerden voor het bestuur en de raad van toezicht een inspiratiesessie om de Code door te nemen en te overleggen hoe hem te implementeren. We vroegen hen wat die actieve houding oplevert.

De Bibliotheek Midden-Brabant functioneert in een raad van toezicht-model. De organisatie kent twee directeur-bestuurders; de Raad van Toezicht bestaat uit vijf leden plus een ervaringsplek.

Samen naar lancering

Rinske Stelwagen: 'Tijdens de studiedag van de Cultuuralliantie Tilburg maakten we kennis met de Code. Hij werd toen nog ontwikkeld, Cultuur+Ondernemen was uitgenodigd om een update te geven over de voortgang. Toen ik hoorde over de conferentie en lancering, heb ik voorgesteld die bij te wonen.

Herman Horst: ‘Samen zijn we naar de lancering ervan geweest, in november in Rotterdam.’

Rinske Stelwagen: ‘Wat we daar leerden, hebben we teruggekoppeld in de raad. Dat heeft geleid tot een themabijeenkomst begin 2019, die Herman en ik hebben voorbereid en begeleid. De hoofdvraag: wat kunnen wij er expliciet mee? Welke aspecten zijn voor ons vooral bruikbaar?’

Horst: ‘De lancering leek ons een goede aanleiding om dit onderwerp weer actueel te maken en op het netvlies van de directeur-bestuurders en toezichthouders te krijgen. Ook de vorige Code pasten we al toe. We weten hoe belangrijk het is er aandacht aan te besteden. Hij kan dienen als een kompas voor ons handelen en helpen te reflecteren daarop.’

Stelwagen: ‘We doen al elk jaar een zelfevaluatie. Dat wordt erg gewaardeerd en nemen we serieus. Omdat de volgende aan de hand van de nieuwe code is, moesten we het gesprek erover toch voeren.’

Grafisch faciliteren

Horst maakte voor de bijeenkomst grote tekeningen die de principes van de Governance Code Cultuur 2019 kort en bondig samenvatten. Hij deelde ze nadien op zijn LinkedIn-pagina.

Horst: ‘Om mensen nog meer ín de Code te brengen, heb ik hem verwerkt tot overzichtelijke tekeningen. Grafisch faciliteren, heet dat. Je kent het cliché: een plaatje zegt meer dan duizend woorden. Platen in de ruimte ophangen helpt om mensen in de juiste mindset te brengen. De kwaliteit van het gesprek verbetert erdoor.’

Gezamenlijk kompas

Stelwagen: ‘De sessie was een voorzet om kritisch naar onszelf te kijken. Welke principes zijn belangrijk, waar zitten de hete hangijzers? Ons doel was de discussie op gang te brengen.’

Horst: ‘Zo hebben we het gehad over het verschil tussen bestuurlijke betrokkenheid en persoonlijke betrokkenheid. Mensen zijn vaak inhoudelijk heel begaan met de bibliotheek en willen hun bijdrage leveren. Hoe verhoudt dat zich tot hun rol in de raad van toezicht? Hoe kun je zuiver blijven? We stuitten niet op grote morele verschillen, maar het blijft zinnig het kompas gezamenlijk bij te stellen.’

Stelwagen: ‘We merkten al in de eerste vergadering na de sessie een subtiel verschil. Vraagstukken, bijvoorbeeld rondom nevenfuncties, komen nu explicieter naar voren. De Code leeft, we denken er nu dieper over na. Hoe meer je benoemt en opschrijft, hoe beter je integriteit gewaarborgd blijft.’

Horst: ‘Niets is in beton gegoten; het gaat erom met elkaar in gesprek te blijven en het gemeenschappelijk kompas te blijven doorontwikkelen, een common ground te vinden.’